STUDIE 1. ASULON Toevluchtsoord Venlo Nederland Afstudeerproject voor de Academie van Bouwkunst Arnhem. Nominatie Archiprix 2014 |
|||
Als Europeaan trek je niet alleen de wereld dóór, de wereld trekt ook aan je voorbíj. Mensen van over de hele wereld zijn op zoek naar een beter bestaan en doen een beroep op onze gastvrijheid. Ofschoon de reis vaak lang is en bezaaid met hindernissen, lijkt het aan dat laatste juist te schorten. Venlo laat met de huidige opzet van haar asielzoekerscentrum kansen liggen. Het centrum ligt fysiek en psychologisch nèt buiten de stad. Het huidige ontwerp is aspecifiek en bovenal pover. Omgeven door een woestenij van snelwegen en akkerland worden kansen voor een eerste liefde tussen gast en gastheer behoorlijk beperkt. De asielzoeker en de Venlonaar leven beiden argwanend langs elkaar heen. Het asielzoekerscentrum is van buitenaf weinig uitnodigend. Hoog tijd voor een nieuw asielzoekerscentrum voor Venlo, Een centrum dat programmatisch en architectonisch verweven is met de stad. |
|||
Het nieuwe centrum verrijst op het Vleesplein, één van de stadspoorten van Venlo. Een plek die zich kenmerkt als transitiezone tussen groot en klein, tussen snel en langzaam, tussen vluchtig en geborgen. Intensieve looproutes doorkruisen het plein en vormen een kansrijke plek voor kruisbestuiving. Reeds vanuit de trein is de plek voor de naderende asielzoeker waarneembaar. Het gebouw communiceert het scala van mogelijkheden, routes en gemoedstoestanden van de asielzoeker. Ruimtes zijn afwisselend optimistisch of treurig. Grenzen zijn afwisselend hard of zacht. Elk stadium wordt ondersteund in zijn vraag naar specifieke architectuur. |
|||
HET EINDE VAN DE VLUCHT Tastend in het donker vindt de vluchteling zijn weg, langs de stadsmuur, naar de poort van Venlo. Een poort die toegang biedt tot de meest dierbare wens; veiligheid. Alle registers gaan open om de suggestie van veiligheid te wekken. Een gevaarlijk diepe slotgracht schermt het gebouw af van de bedreigende buitenwereld. Een grote overkraging communiceert bescherming. De vlucht eindigt in een spelonk, daar waar geborgenheid begint. |
|||
HET TIJDELIJKE VERBLIJF Eenmaal bínnen in het gebouw openbaart zich een geborgen leefgebied. Introvert met zicht op de warme kant van Venlo. De verblijfruimtes zijn optimistisch verheven boven het Venlose maaiveld en bieden de asielzoekers de kans een verhaal te delen met de Venlonaar. Als een eerste blijk van aanwezigheid. Als een levensbepalende kans. Tijdens het, vaak lange, verblijf is er ruimte voor sport en spel. |
|||
DE ONTMOETING Vanuit het leefgebied kan de asielzoeker afdalen naar het ontmoetingsplein. Daar waar het gebouw schuurt tegen de openbare ruimte. Grenzen worden hier verzacht. Ontmoetingsplekken worden zowel binnen als buiten de gebouwgrenzen vormgegeven en benadrukt. Een programmatische verweving met de buurbebouwing brengt gasten en gastheer dichter bij elkaar. |
|||
HET GESPREK De gesprekken tussen de asielzoekers en de IND (immigratie- en naturalisatiedienst) kunnen vergaande gevolgen hebben en vragen om een serieuze ruimte. In deze ruimte is er zicht op Venlo, de stad waar een nieuw hoofdstuk geopend kan worden. Daarnaast wordt er een andere afloop gecommuniceerd; de terugkeer. Dit in de vorm van een prominent aanwezige betonnen sluis. |
|||
INBURGERING Wordt aan de asielzoeker een vergunning verleend dan start de inburgering. Níet in een ander dorp, maar fysiek ín het aangrenzende Venlo. |
|||
TERUGKEER Wordt, om welke reden dan ook, een vergunning niet verleend dan start de terugkeer direct. De sluis brengt de asielzoeker naar beneden, ver onder het maaiveldniveau. Oriëntatie op de stad wordt minder. De terugkeerruimte is géén gevangenis, maar helpt de asielzoeker om afscheid te nemen van Venlo. De menselijke maat is zoek. Een houten sluis, met stevige ribben aan de buitenzijde begeleidt de asielzoeker naar de taxi. Deze sluis is afgependeld aan het gebouw als symbool voor het wegvagen van de verbinding. |
|||
DE SPRONG Het kan zijn dat de asielzoeker zich niet kan vinden in het oordeel. Een sprong in het diepe is dan de laatste mogelijkheid. Een sprong heeft duidelijk één richting en is daarmee onomkeerbaar. De sprong kan landen in de illegaliteit of navranter nog, de dood. |
|||